“Ga doen wat bij je past”…
Dat schrijft minister van Onderwijs Robbert Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) dinsdag 1 november jl. in een open brief aan studiekiezers in het Algemeen Dagblad. De huidige prestatiecultuur schaadt volgens de minister “de gezondheid van ons onderwijssysteem”.
De minister is bezorgd over het feit dat jonge mensen, hun ouders en begeleiders zich – bij een keuze voor een studie- vaak blind staren op de ‘hoogte’ van een opleiding en het hardnekkige waardeoordeel dat daaraan lijkt te kleven. Maar hoger, redeneert Dijkgraaf, is niet per se beter. Hij houdt daarom een pleidooi om zowel naar praktische als theoretische richtingen te kijken.
In bovenstaande 2 alinea’s komen al veel thema’s langs: de prestatiecultuur (onlangs schreef mijn collega hier een blog over), het onderwijssysteem, het imago van opleidingen en het credo: ‘ga doen wat bij je past’….. Dat werkwoord -passen- komt vaak voor in de vraag van onze klanten: welke opleiding past bij mijn kwaliteiten? Wat past bij mijn interesses? In welke studie-omgeving pas ik het beste? Past studeren wel bij mij? …
Hoe kom je daar nu achter?
In de week dat de minister zijn brief in het AD publiceerde was hij ook te gast in Goedemorgen Nederland. Hier tipte hij ook nog aan dat hij wil dat de mbo’s, hbo’s en universiteiten scholieren beter ondersteunen bij hun oriëntatie op studiekeuze omdat op dit moment te veel studenten een verkeerde studiekeuze maken. “Ik wil dat opleidingen meer oriëntatiemogelijkheden bieden en wat breder beginnen, zodat je ook tijdens de opleiding wordt geconfronteerd met andere dingen”.. aldus de minister.
Vanuit onze methodiek benadrukken wij -als studiekeuzecoaches- ook het belang van oriëntatie: voorlichting volgen, praten met studenten of beroepsbeoefenaars, proefstuderen etc. Want de beeldvorming over wat een opleiding écht inhoudt, die blijkt niet altijd goed. Dat hebben studiekiezers tijdens corona-lockdowns maar al te goed ervaren: er waren geen open dagen, geen mogelijkheid om te ervaren en sfeer te proeven met als gevolg veel studenten die hun studie al vroeg weer staakten.
Maar oriëntatie vraagt ook gerichte voorbereiding. In het proces van een studie kiezen is het goed om eerst naar jezelf te kijken. Wat doe je graag, wat vind je interessant op school, in je vrije tijd, waar ben je goed in, hoe zie je jezelf later, welke voorkeuren heb je, etc. En met deze kennis start je dan met de oriëntatie bij mbo’s of hbo’s of universiteiten: welke aandachtsgebieden wil je daar verkennen? In dat voortraject is al wat te winnen dus.
“Stop met denken in ‘hogere’ en ‘lagere’ opleidingen” (Minister Dijkgraaf)
Door het keuzeproces in stappen te lopen (naar jezelf kijken, oriënteren, uitzoeken) is er ook de ruimte om opleidingen niet alleen te vergelijken op inhoud maar óók op niveau. Als je in het voortraject ontdekt dat je praktisch bent ingesteld, is dat iets om uit te zoeken. Welke opleidingen zijn meer praktisch? Dat kan gaan om het niveau: beroepsgericht is praktischer dan wetenschappelijk gericht. Het kan ook gaan om werkvormen: misschien wil je wel wetenschappelijk studeren maar meer in praktische werkvormen. Of meer toegepast, zoals de technische studies of geneeskunde. “Oriënteer je over de hele breedte en laat je niet opjagen door het idee dat hoger beter is”, benadrukt de minister.
Bewust kiezen
Het hoge percentage studenten dat een verkeerde studiekeuze maakt is helaas niet iets van de laatste tijd. Alle ingrepen daarop ten spijt (denk aan de verplichte studiekeuzechecks, BSA’s etc.). Als studiekeuzecoach ben ik ervan overtuigd dat als je het keuzeproces stap voor stap doorloopt, je bewust een éigen keuze kunt maken. Dat kan niet in een paar weken. Dat kan ook niet door alleen méér voorlichting. Het is echt een proces. De studiekiezer heeft daar ook hulp bij nodig. Er ligt een rol voor de omgeving: ouders, begeleiders, de middelbare school, vrienden, familie. En er ligt een rol bij de opleidingen: voldoende mogelijkheden creëren om de kiezer een juiste beeldvorming te laten krijgen van wat een opleiding écht inhoudt, wat je er later mee kan etc.
En dat vraagt tijd en vooral: actie! De methodiek van StudiekeuzeOpMaat brengt de studiekiezer in actie; wij helpen graag!
